درد سینه یا ماستالژی مشکل شایعی بین خانمهاست؛ بهطوری که از هر ?? خانم ? نفر در طول زندگی آن را تجربه میکنند. در واقع در حدود ?? درصد از زنان، درد متوسط تا شدید پستان را لااقل در ? روز از ماه تجربه میکنند و در برخی موارد، در سرتاسر دوران قاعدگی چنین درد شدیدی وجود دارد...
زنانی که یائسه شدهاند، ممکن است دچار درد پستان شوند و البته این علایم بیشتر در زنان جوانتر و حوالی یائسگی رخ میدهند. اگر درد پستان شدید باشد، میتواند زندگی فرد و فعالیت روزانه را تحتتاثیر قرار دهد. اینکه درد پستان به تنهایی نشاندهنده سرطان پستان باشد، اتفاق نادری است و تنها در ? تا ? درصد از زنان، درد پستان ممکن است نشانه سرطان باشد. اما اگر شما درد غیرقابل توجیهی دارید که زندگی شما را مختل کرده و اگر به هر دلیلی در مورد سرطان پستان نگران هستید، به پزشک مراجعه کنید تا مشکل شما بررسی شود.
? درد پستان؛ چرا و به چه علت؟
در بیشتر موارد، تعیین علت دقیق درد پستان امکانپذیر نیست اما علل احتمالی شامل تاثیر این موارد است:
? هورمونها: درد پستان اگر به صورت دورهای باشد و با قاعدگی ارتباط داشته باشد، احتمالا با هورمونهای جنسی مرتبط است. کاهش یا از بین رفتن این نوع درد با بارداری یا یائسگی نشان میدهد که احتمالا هورمونها در این مورد نقش دارند. به هر حال مطالعات تاکنون نتوانستهاند اختلال هورمونی خاصی را شناسایی کنند که عامل قطعی ایجاد درد دورهای سینهها باشد.
? عوامل ساختاری: مشکلات آناتومیکی و ساختاری در سینهها میتواند موجب ایجاد درد شود که در بیشتر موارد این دردها غیردورهای هستند. اختلالاتی مانند کیستها، ضربهها و آسیب دیدگیها و جراحیهای قبلی میتوانند موجب بروز درد شوند. علت این نوع دردها معمولا خارج از بافت پستان است. مثلا ممکن است علت ایجاد درد، اختلالی دردیواره قفسه سینه، عضلات، مفاصل، قلب و نواحی دیگر باشد که به علت انتشار درد به این نحو احساس شود. کشیدگی عضلات پستان و آسیبهای مفصلی نیز میتواند موجب چنین دردهایی شود.
? اختلال در تعادل اسید چرب: اختلال در تعادل اسیدهای چرب در داخل سلولها ممکن است حساسیت بافت سینهها را به هورمونها افزایش دهد. این نظریه بر این اساس ارایه شد که در مواردی مصرف مکملهای حاوی گاما لینولییک اسید، موجب کاهش درد میشود. این ماده یک نوع اسید چرب است. به نظر میرسد گامالینولییک اسید موجب تعادل اسیدهای چرب شده و حساسیت بافت پستان به هورمونها را کاهش میدهد.
? داروها: مصرف برخی داروهای هورمونی، داروهای درمان ناباروری و داروهای خوراکی جلوگیری از بارداری ممکن است با درد پستان مرتبط باشند. در اثر درمان با استروژن و پروژسترون، ممکن است بافت سینه، حساس و دردناک شود. ممکن است علت ایجاد درد پستان در خانمهای یائسه درمانهای هورمونی باشد. همچنین گزارشهایی از درد پستان مرتبط با مصرف داروهای ضدافسردگی مانند داروهایی مثل فلوکستین و سرترالین وجود دارد.
? اندازه سینه: زنانی که سینه بزرگی دارند، ممکن است دردهایی را به صورت غیردورهای تجربه کنند. این نوع درد ممکن است همراه با دردهای گردن، شانه و پشت باشد. مطالعات نشان میدهد که اگر عامل درد سینه، بزرگی آنها باشد، جراحی برای کاهش اندازه پستان میتواند علایم را تخفیف دهد. البته جراحی سینه، خود میتواند به دردهای بعدی در پستان منجر شود.
درد پستان معمولا بهصورت دورهای یا غیردورهای است. هر نوع از این دردها ویژگیهای مخصوص خود را دارند.
? چه باید کرد؟
برای درمان، باید علت زمینهای ایجاد کننده برطرف شود. پوشیدن لباس زیر مناسبی که به بافتها فشار وارد نکند و حمایت کافی از بافت پستان ایجاد کند و تغییر روش جلوگیری از بارداری ایده مناسبی است. استفاده از ضد دردهای موضعی در ناحیه دردناک برای تسکین دردهای غیردورهای کمک کننده است. اگر در دوران یائسگی هستید و هورمون درمانی برای شما انجام میشود، ممکن است نیاز باشد که هورمون درمانی را متوقف کنید. در دردهای دورهای شدید ممکن است پزشک با توجه به یافتههای بالینی و آزمایشگاهی داروهایی مانند دانازول، بروموکریپتین، تاموکسیفن یا سایر داروها را برای شما تجویز کند. مصرف برخی مکملها مانند مکملهای حاوی گاما لینولییک اسید و یا مکمل ویتامین E به برخی از افراد کمک میکند.
? دردهای دوره ای دردهای غیر دوره ای
? ویژگی دردهای دورهای
گاهی برخی مشخصات درد پستان حاکی از دردهای دورهای پستان است که معمولا موارد زیر را در بر میگیرد:
ـ درد ارتباط واضحی با دورههای قاعدگی دارد.
ـ احساس ناراحتی مبهم، احساس سنگینی یا درد وجود دارد.
ـ معمولا با تورم یا توده همراه است.
ـ معمولا درد دو طرفه است و بیشتر در قسمتهای فوقانی خارجی پستان احساس میشود که به زیر بغل تیر میکشد.
ـ درد معمولا طی دو هفته نزدیک به شروع قاعدگی شدیدتر میشود و پس از آن تخفیف مییابد.
ـ معمولا زنانی را که در سنین پیش از یائسگی هستند، در ?? تا ?? سالگی درگیر میکند و همچنین زنانی را که به حوالی یائسگی میرسند، در حوالی چهل سالگی تحتتاثیر قرار میدهد.
? ویژگی دردهای غیردورهای
دردهای غیردورهای نیز مشخصاتی دارند که شامل موارد زیر است:
ـ به دوره قاعدگی ارتباطی ندارد.
ـ درد بهصورت فشارنده و سوزشی احساس میشود.
ـ ممکن است درد پایدار و متناوب باشد.
ـ معمولا یک طرفه است و ناحیه مشخصی را درگیر میکند و ممکن است به بقیه نقاط پستان انتشار پیدا کند.
ـ معمولا زنان یائسه را تحتتاثیر قرار میدهد و اکثر افراد در ?? تا ?? سالگی قرار دارند.
? ارزیابی
ارزیابی درد پستان شامل مراحلی است که شامل موارد زیر است:معاینه: معاینه کلینیکی توسط پزشک انجام میشود. بافت پستان و غدههای لنفاوی و نواحی مرتبطی مانند قلب، ریه و قفسه سینه و شکم نیز معاینه میشوند. سابقه بیماریها و مصرف داروها بررسی میشوند و در صورتی که نیاز باشد، بررسیهای بیشتری نیز ممکن است انجام شوند.ماموگرافی: اگرتوده، کیست، بافت مشکوک یا غیرطبیعی در بافت پستان یافت شود، ممکن است پزشک به شما ماموگرافی را توصیه کند. ممکن است با معاینه طبیعی نیز پزشک ماموگرافی را توصیه کند چون احتمال دارد بافت غیرطبیعی کوچک باشد و در معاینه مشخص نشود. اگر چه معمولا برای سنین بالای ?? سال این روش توصیه میشود.سونوگرافی: پزشک با توجه به نتیجه معاینات از بررسیهای تکمیلی استفاده میکند. سونوگرافی بافت پستان معمولا برای افراد زیر ?? سال استفاده میشود و ممکن است برای ارزیابی درد استفاده شود.بیوپسی: تودههای مشکوک یا بافتهای غیرطبیعی ممکن است نیاز به نمونهبرداری داشته باشند. معمولا برای نمونهبرداری به میزان کمی از بافت نیاز است که برای تشخیص به پاتولوژی فرستاده میشود.