در حالی که فریاد دفاع از مطبوعات و آزادی آنها توسط برخی چهره‌های ضدانقلاب خارج‌نشین مدام به گوش می‌رسد، «بازتاب» به انتشار سوابق و رفتارهای یکی از مهم‌ترین این چهره‌ها در دوران حاکمیت خود می‌پردازد.

ابوالحسن بنی‌صدر که اکنون در پاریس به لفاظی علیه جمهوری اسلامی مشغول است، پس از اقدامی مشکوک در اعلام پرداخت نکردن دیون ایران به بانک‌های خارجی باعث توقیف سپرده‌های ایران در این بانک‌ها شد، مورد انتقاد یک روزنامه‌نگار قرار گرفت و بلافاصله در یادداشتی که روزنامه مذکور را موظف به چاپ آن نمود، ضمن ارایه برخی اطلاعات غلط، روزنامه‌نگار مذکور را مورد عتاب قرار داده و پس از تغییر مدیر این روزنامه و حضور دکتر ابراهیم یزدی، مدیر منصوب بنی‌صدر، سرمقاله‌‌نویس منتقد رئیس‌جمهور هم برکنار می‌شود.

در بخشی از این گزارش آمده است: در آن زمان، بنی‌صدر هنوز رئیس‌جمهور نشده بود، هرچند در خطش بود. آن زمان بنی‌صدر در مسجدها نفوذ داشت و توده‌ها برای شنیدن سخنان وی، از سر و کول یکدیگر بالا می‌رفتند. آن زمان بنی‌صدر هم برای من یک الگو بود و از فکر روشن و صاحب‌نظر او، استقبال می‌کردم و هم هر زمان که کسی در رابطه با انتخابات ریاست‌جمهوری، رأی مورد نظرم را می‌پرسید، بنی‌صدر را یکی از کاندیداهای خود، نام می‌بردم و آن زمان، خلاصه توده‌های محرومی که بعدها به طرفداران استبداد و چماقدار معروف شدند! بنی‌صدر را می‌خواستند و می‌پسندیدند.

به هر حال، در آن زمان بود که بنی‌صدر، مدتها تبلیغ و تفهیم خود در مصدر وزارت امور خارجه مجری طرح‌های ذهنی می‌شد که بارها و بارها بر منابر عنوان نموده و توده‌های مردمی را شیفته خود می‌ساخت... .

خبر استعفای بنی‌صدر از پست وزارت امور خارجه، شاید یکی از داغ‌ترین خبرهای هفته گذشته بود. بنی‌صدر به عنوان مرد متفکر و ایدئولوگ انقلاب اسلامی ایران، نزد همه شناخته شده تا آنجا که در انتخابات مجلس خبرگان در رده دوم اکثریت آرا قرار گرفت. نفوذ او در توده، دال بر این بود که او تافته جدابافته‌ای در نزد مردم و انقلاب است... .

نخستین واکنش بنی‌صدر در زمان به دست گرفتن صدارت و در رابطه با گروگانگیری، اعلام پرداخت نکردن دیون ایران به بانک‌ها و شرکت‌های خارجی بود. این بیانیه که از سوی یک مقام مسئول و یک اقتصاددان، که همه انظار جهت پیاده کردن یک اقتصاد توحیدی به او دوخته شده بود، صورت می‌گرفت، آنچنان دست‌اندرکاران سیاست خارجی و داخلی را حیران نمود که نتیجه آن، توقیف تمامی سپرده‌های ایران در بانک‌های خارجی بود.

انگیزه این مصاحبه و اعلام ضبط سپرده‌ها، هنوز برای هیچ‌کس معلوم نیست و وزیر امور خارجه قبلی هم در هیچ‌یک از گزارش‌های خود، سعی نکرد این ابهام را برای مردم روشن کند... .

تقاضای تشکیل جلسه شورای امنیت، واکنش دیگری بود که وزیر خارجه قبلی، درباره گروگانگیری صورت داد. او (بنی‌صدر) سخت در اندیشه بود (زمان وزارت خارجه) که خاطرات مصدق و زمان او را در یادها و در دنیا زنده کند. او در این فکر بود که می‌تواند با کشاندن مادر رضایی‌ها به شورای امنیت، معنویتی که در دویست سال از غرب و افکار سیاستمداران آلوده به دیپلماسی غرب رخت بربسته است، بدان ملت‌ها بازگرداند... .

ساعت 12 ظهر است و اولین روزنامه «کیهان» 12/ آذر / 1358 با یادداشت روزی تحت عنوان «بنی‌صدر می‌خواست به غرب درس انسانیت بیاموزد»، دست به دست در تحریریه «کیهان» می‌گشت. به خاطر می‌آورم ناگهان عده‌ای در تحریریه بر من هجوم می‌آوردند که «تند است»، دیگری می‌گفت: «پرکنایه است» سومی گفت: «خطرناک است». چهارمی اظهار داشت: تو (حقیر) طرفدار قطب‌زاده‌ای! و بالاخره با انواع تهمت‌ها، دنیا را بر سر من خراب کردند. بینش من را که بنی‌صدر می‌خواهد امام‌گونه عمل کند و پا در رویارویی با خط امام گذارد،‌ قبول نداشتند و تازه این اول مکافات بود. ساعت 3 «کیهان» در تمامی کوچه‌ و برزن‌ها پخش شده است و به موازات پخش کیهان، تلفن‌های تحریریه شروع می‌شود... .

صبح آن روز، مدیر آن روز «کیهان» با عتاب به بالای سر من آمد و حدود ساعت 10 صبح هم جوابیه آقای بنی‌صدر بابت یادداشت روز 12 آذر ماه 1358 «کیهان» به تحریریه رسید. آقای بنی‌صدر مطابق معمول با زبان چرب و قلم چرب‌تر خود، سرمقاله‌نویس بیچاره «کیهان» آن روز را با این کلمات مورد خطاب قرار داده‌اند... .

نوشته‌اید، سخت در اندیشه بودم که خاطرات مصدق و زمان او را در یادها و در دنیا زنده کنم و چه گناه بزرگی؟! و مدعی شده‌اید که خوش‌باور بوده‌ام و گمان می‌کردم دولت‌های غرب، انسانیت سرشان می‌شود.
نویسنده یادداشت روز، ظاهرا شرح مختصری را که در روزنامه «کیهان» چهارشنبه گذشته و سخنرانی اینجانب در سه‌شنبه شب گذشته در حسینیه ارشاد تحت عنوان «سیاست خارجی امام حسین» ایراد کرده بودم را نخوانده است.

اولا اینجانب کمتر در پی رأی شورای امنیت و بیشتر در پی تغییر افکار عمومی دنیا بوده‌ام. می‌خواستم آن شورا را به کربلای شهادت ملت ایران بدل سازم؛ یعنی شهادت این ملت را برای مردم دنیا، به طور واضح مجسم سازم... .

متن کامل را در ستون «گزارش» بخوانید.

در حالی که عزت الله ضرغامی رئیس سازمان صداوسیما در همایش افق رسانه به صراحت اعلام کرد برای انتخابات مجلس و ریاست جمهوری آینده هیچ خط قرمزی در رسانه ملی وجود ندارد، موج برکناری‌های گسترده در سطح مدیران شبکه های رادیویی و تلویزیونی که به عنوان پیشتاز عرصه نقد رسانه ای خودی نشان داده بودند، معنی واقعی نداشتن خط قرمز در این رسانه را مشخص کرد.

به گزارش خبرنگار «بازتاب»، در این موج برکناری‌ها مدیر گروه اجتماعی شبکه تهران به بهانه انحراف برنامه «شب شیشه‌ای» از خطوط قرمز این سازمان برکنار شد و این در حالی بود که حمایت و همراهی «رجبی معمار» مدیریت این شبکه عامل پیشرفت و جسارت و توفیق این برنامه شده بود. بخشی از دلایل برکناری مدیر گروه اجتماعی این شبکه، نارضایتی هایی بود که پس از حضور عماد افروغ در این برنامه و نقد صریح وی از رئیس جمهور پدید آمد، نارضایتی که می‌توانست در مقابل مشارکت های گران قیمت دولتی در این شبکه استانی سد جدی ایجاد کند و مدیریت این شبکه علی رغم استفاده از بودجه های شهرداری تهران و البته استفاده همزمان از روابط مدیر یکی از وزارتخانه‌ها که تهیه کنندگی برنامه «صبح تهران» را به عهده دارد، تلاش زیادی را هم برای کسب رضایت بیشتر دوستان نزدیک به دولت نهم به خرج داد.

در ادامه این سیاست جالب، رادیو جوان که پیشانی نقد رسانه‌ای عملکرد دولت نهم بود و بارها با حملات گفتاری همراهان رئیس جمهور و بیانیه‌های دستگاه‌های دولتی علیه خودش مواجه شد، با برکناری مدیر گروه جوان به پایان ناگهانی برنامه «جوانی به وقت فردا» و برکناری سردبیر و مجری توانمند این برنامه مواجه شد.
 
ممکن است عده‌ای تغییرات در رادیو جوان را به تغییر ذایقه و ساختار برنامه‌سازی توجیه کنند، اما گویا این زلزله در رادیو جوان، نتیجه انتخابات نمادینی بود که این رادیو جسور در دومین سالگرد سوم تیر (انتخابات نهم ریاست جمهوری) برگزار کرد و علی رغم نتیجه موافقی که برای احمدی نژاد داشت، به خاطر برخورد احساسی دوستان رئیس جمهور و فشارهای حاشیه‌ای نه تنها به نتیجه نرسید، بلکه عامل اصلی تغییرات در این رادیو پرمخاطب هم شد!

از طرفی برنامه های خاص مانند سخنرانی های ایدئولوژیک و رویکردهای خشک و سطحی حمایت از دولت نهم در شبکه اول سطح بینندگان عادی آن را کم کرده و در مقابل سیل خاموش برنامه های دولتی و مشارکتی در شبکه سوم نشان از فضای خنثای این شبکه برای کسب درآمدهای مشارکتی برای رسانه ملی داشته و نمونه آشکار این رویکرد است.

در همین زمان بار بی‌سابقه‌ای هم از بخش‌های خبری سابقا پرمخاطب گرفته‌می‌شود تا نه تنها در راستای اهداف خاص از آن استفاده شود، بلکه فعالیت رسانه‌های اصولگرا و در عین حال آزاداندیش نیز «تخریب» قلمداد شده و ناجوانمردانه تخریب گردد.

به نظر می‌رسد افت نسبی مخاطبان شبکه های سیما و صدا به رغم تلاشهای زیاد و پخش کم‌سابقه فیلم‌های سینمایی ناشی از تعارضهای عجیب در فعالیت های صداوسیما، خطوط قرمز، تغییرات و دستورالعمل های لحظه ای و ورود نظریه های غیرکارشناسی است که به ظاهر قرار است دل دسته ای یا گروهی را در جامعه سیاسی کشورمان راضی نگه دارد و فضا را برای آینده آماده کند.

البته بعید به نظر می رسد که فضای رسانه ملی در آستانه انتخابات مجلس این گونه بتواند فشار سنگین این رویداد مهم را تحمل کند و باید در آینده ای نزدیک منتظر ظهور دوباره شبکه های فارسی زبان سیاسی در اروپا و آمریکا بود که از این بی تفاوتی و برخوردهای سلیقه ای به نفع خودشان استفاده ابزاری می‌کنند.